PIETER MÖLLER
Die probleem van veediefstal en veeslagtings deur roofdiere op plase is besig om die veebedryf in Suid-Afrika stadig maar seker lam te lê.
Andre Ferreira, Vrystaatse voorsitter van die Rooivleis Produsente Organisasie (RPO), sê net die totale verliese weens diefstal het al die kerf van byna R378 miljoen se jaarlikse skade bereik. Met soveel geld uit jou beursie, is dit verstaanbaar dat produsente ‘n gevoel van magteloosheid ervaar en wonder soms of hulle moet voortgaan om te boer. Ferreira sê boere word voortdurend aangemoedig om veediefstalle aan te meld ongeag hoe gering dit is. Dit is die enigste metode om die owerhede te oortuig dat veediefstal ‘n groeiende probleem is, wat ‘n enorme negatiewe effek op die Suid- Afrikaanse ekonomie het, sê Ferreira.
Net in die Vrystaat Provinsie is die waarde van veeverliese waaronder beeste, skape \en bokke oor die laaste jaar sowat R73,4 miljoen bereken. Dit is R5,2 miljoen hoër as die vorige jaar. In die Vrystaat is verlede jaar byna 6000 beeste, 23 000 skape en 1 300 bokke teruggevind met die hulp van grootliks die SA Polisiediens se veediefstaleenheid, plaaswagstelsel en die plaaslike gemeenskappe.
Die ander probleem van roofdiere of predatore soos jakkalse en rooikatte, dra baie by tot die algehele verliese. Verliese onder skaapgetalle in sentraal Suid- Afrika is bereken op 6 miljoen skape in die Vrystaat en 8,1 miljoen in die Noord-Kaap. Dit verteenwoordig gesamentlik ‘n verlies van meer as R14 miljoen. Volgens Ferreira is dit die syfers van kleinvee-getalle, en grootvee- of wildverliese nog nie eens bygereken nie.
Navorsing oor veeverliese word tans gedoen deur die PMF of Predation Management Forum. Die organisasie wat uit verskillende vee- en wildbedrywe asook ander rolspelers bestaan, is gestig om veeverliese na te vors sodat aanbevelings aan die owerhede
gemaak kan word. Ferreira is ook van mening dat die privaatsektor betrokke kan raak asook verskaffers van veevoer wat deur die verliese in veediefstalle en veeslagtings deur predatore geraak word.